Piramidy Majów

Wielkie budowle w kształcie schodkowych piramid o ściętych czubkach stanowiły podstawę świątyń, w których oddawano cześć bóstwom i odprawiano nabożeństwa. Do tych przybytków mieli wstęp jedynie kapłani, którzy wznosili modły i składali ofiary. Miejscem uroczystości religijnych były szerokie schody, wiodące w górę piramidy aż do drzwi świątyni. Na nich pokazywali się zebranym u stóp piramidy kapłani - zawsze odświętnie ubrani w kolorowe maski i stroje z piór. Towarzyszył im blask pochodni i dym kadzideł.

Niektóre z piramid służyły także za obserwatoria astronomiczne, a świątynie sytuowano tak, by pewne planety, wschodząc za nimi, oznajmiały kapłanom początek czasu siewów.

Budowle Majów charakteryzują się typowym układem - najczęściej zgrupowane są wokół wielkiego placu. W rejonach górzystych dostrzec można celowe wykorzystanie wyniosłości terenu jako podstaw dla piramid, po to by jeszcze bardziej podkreślić ich rolę. W okolicach swych świątyń i pałaców Majowie często budowali kamienne amfiteatry otoczone rzędami miejsc dla widzów. Ściany tych budynków pokrywały rzeźby, wykonane bez użycia metalowych narzędzi!

Majowie dość często prowadzili różne przebudowy, zwykle w taki sposób, iż zasypywali stary budynek ziemią, formując w ten sposób trzon nowej piramidy. Otaczano go następnie rusztowaniem, które wypełniano wszelkiego rodzaju materiałem - głównie kamieniami i gruzem. Potem wystarczyło już tylko wyłożyć wierzch stiukiem lub rzeźbionymi kamiennymi blokami. Był to dla nich prosty i wygodny sposób, jednak dla współczesnych archeologów stanowi nie lada problem - utrudnia dostanie się do wnętrza starszej budowli bez uszkadzania "wierzchniej" - nowej.

Majowie budowali dwa typy piramid: takie, które przeznaczone były do wspinania oraz te, po których wspiąć się nie dało - tak były strome. Te drugie miały być nietykalne i święte, często były wyposażone w drzwi prowadzące donikąd. Te z piramid, które nadawały się do wspinaczki, miały zwykle schody na dwóch lub wszystkich czterech ścianach. Duchowni używali ich jako miejsc do odprawiania mistycznych rytuałów, gdyż wierzono, że są symboliczną drogą zbliżenia się człowieka z poziomu ziemi w stronę niebios.

Poza funkcjami religijnymi, forma piramidy miała także inne funkcje - budowana wysoko, wystawała swym czubkiem ponad dżunglę, dzięki czemu służyć mogła jako punkt orientacyjny. Duża wysokość piramid i ich widoczność z oddali miała też przypominać Majom o stałej obecności bogów.

Mimo, że piramidy Majów miały inne przeznaczenie niż najbardziej chyba znane egipskie piramidy-grobowce, w niektórych z nich wydrążone są małe komnaty, które niegdyś służyły za miejsce wiecznego spoczynku dostojników. Wiodą do nich wąskie i dobrze ukryte korytarzyki, a w samych komnatach niegdyś gromadzono skarby i kosztowności, w tym figurki wykonane z nefrytu i jadeitu, którym przypisywano magiczną moc, a które występują dość rzadko w tamtym rejonie.

Warto dodać, że piramidy Azteków, generalnie bardzo podobne do budowli Majów, różniły się od nich tym, że na ich szczytach często budowano dwie luba nawet więcej świątyń, podczas gdy u Majów zawsze powstawała tylko jedna.